Is 90 km/u rijden een druppel op een hete plaat?
In de studie ‘Impact 90 km/u beleidsmaatregel luchtkwaliteit’ is op basis van modellen het effect bestudeerd van de snelheidsvermindering tot 90km/u in Vlaanderen tijdens smogepisodes. Deze maatregel (SMOG90-maatregel) is van toepassing op stukken van de autosnelweg die door eerder dichtbevolkte gebieden gaan (zie hiervoor figuur 1 en figuur 2 onderaan deze pagina). Via een koppeling van verschillende luchtkwaliteitsmodellen is de situatie met en zonder de maatregel nagebootst. Het effect van de maatregel kan dan aangegeven worden door het verschil tussen de berekende concentraties van de situatie met en zonder maatregel.
Uit de studie blijkt dat snelheidsverlagingen tijdens smogepisodes een duidelijk effect hebben op de luchtkwaliteit. De daling van de fijnstofconcentraties PM₁₀ en PM₂.₅ zijn eerder beperkt tot enkele procenten (zie onderstaande figuren) en situeren zich logischerwijze in de onmiddellijke omgeving van de snelwegen. Er kan wel een belangrijke concentratiedaling van 30% elementair koolstof (EC) worden vastgesteld in de buurt van de betrokken snelwegen. De impact op de concentraties EC zijn dus aanzienlijk. EC is een maat voor dieselroet en er zijn bovendien steeds meer aanwijzingen dat verbrandingsdeeltjes vooral afkomstig van de uitlaat van verkeer gezondheidseffecten veroorzaken. Zie hiervoor figuren 3, 4 en 5 onderaan deze pagina.
Uit de berekeningen blijkt eveneens dat, ten gevolge van de snelheidsvermindering tot 90 km/u, op sommige plaatsen tot op ongeveer 4 km van de autosnelweg een daling van 5 tot 10 % EC kan vastgesteld worden. Verder werd berekend dat meer dan 40 000 Vlamingen door de snelheidsbeperkingen blootgesteld worden aan minstens 10 % minder EC of dieselroet. Voor iets meer dan 7500 Vlamingen is dat een daling van minstens 15 %. Opvallend is dat bijna 1 miljoen Vlamingen (1/6de van de bevolking) woont op minder dan 1500 meter van de snel- en ringwegen waar de snelheidsvermindering tijdens smogepisodes wordt ingevoerd.
Figuur 1: Wegsegmenten in Vlaanderen waarop SMOG90-maatregel geldt
Figuur 2: Wegsegmenten in Wallonië waarop SMOG90-maatregel geldt.
Figuur 3: invloed SMOG90-maatregel op PM₁₀
Figuur 4: invloed SMOG90-maatregel op PM₂.₅
Figuur 5: invloed SMOG90-maatregel op EC
