Waaruit is fijn stof samengesteld?
De chemische samenstelling van de stofdeeltjes vertoont een zeer grote variabiliteit die afhankelijk is van de aard en de nabijheid van de emissiebronnen, en van de transformaties die de deeltjes in de atmosfeer kunnen ondergaan.
Uit de Chemkar PM101 studie blijkt dat de 'gemiddelde' chemische samenstelling in Vlaanderen van PM10 bestaat uit 40% secundaire anorganische ionen zoals nitraat, sulfaat en ammonium. Dit secundair anorganisch fijn stof wordt vooral veroorzaakt door de uitstoot van de transport- , industrie- en landbouwsector. De organische massa (dioxines, alkanen, PAK's,...) die 20% uitmaakt van de totale massa fijn stof is een complexe groep die bestaat uit zowel primair als secundair fijn stof. Er wordt aangenomen dat o.a. de verbrandingsprocessen een belangrijke rol spelen bij de vorming van deze organische fractie.
Het aandeel bodemstof (14%) is afkomstig van opwaaiend bodemstof. Dit bodemstof kan ontstaan door het bewerken van akkers maar kan ook straatstof zijn dat door het verkeer terug wordt opgewaaid ("resuspensie"). Het betreft hier eerder de grove fractie van PM10.
Zeezout (8%) ontstaat bij verdamping van opstuivende zeewaterdruppels en heeft een gelijkaardige samenstelling als zeewater. Elementair koolstof (4%) is een maat voor roet afkomstig van verbranding van fossiele brandstoffen en biomassa. Het (diesel)wegverkeer is vermoedelijk de belangrijkste bron voor deze component. Er zijn verschillende aanwijzingen dat deze fractie van het fijn stof behoort tot de meest schadelijke voor de volksgezondheid.
1Bron: Chemkar VMM (2009), Chemkar PM10: Chemische karakterisatie van fijn stof in Vlaanderen, 2006-2007.
