De autoloze zondag is het hoogtepunt van de week van de mobiliteit (van 16 tot 22 september).
Tijdens deze week worden verschillende initiatieven genomen ter promotie van het openbaar vervoer.
Meer info vindt u op volgende websites:
Op zondag 20 september 2015 wordt de binnenstad van een aantal steden autovrij. In Brussel zal geen verkeer toegelaten worden in alle 19 Brusselse gemeenten. Brussel is dan de grootste autovrije zone in Europa.
In de tabel onderaan zal u tijdens de autoloze zondag van 20 september 2015 het verloop van de concentraties van een aantal
vervuilende stoffen kunnen opvolgen. Om het effect van de autoloze zondag op de luchtkwaliteit te kunnen inschatten, worden ook de
concentraties op een "normale" zondag (gemiddelde concentraties gemeten op
een zondag in 2012) en een weekdag (in 2012) getoond.
De metingen zijn in real-time beschikbaar. Per meetplaats worden de meetresultaten
in tabelvorm weergegeven (klikken op )
of in een grafiekje per polluent (klikken op
).
OPGEPAST : de interpretatie van de metingen is niet altijd evident. Meer info vindt u onderaan
deze pagina.
INFO :
In de zones waar geen verkeer wordt toegelaten zal de luchtkwaliteit verbeteren.
De interpretatie van de resulaten van de metingen op de autoloze zondag zelf en die op
een "gemiddelde" zondag is niet altijd evident.
Als het bijvoorbeeld op de autoloze zondag (toevallig) mooi en warm (na)zomerweer is,
dan zal er sowieso meer ozon zijn dan op een "gemiddelde" zondag. Dit is niet abnormaal omdat er nu éénmaal
meer ozon is als het warm en zonnig is. Een tijdelijke (1 dag) gevoelige daling van de verkeersemissies
zal niet zorgen voor minder ozon. Als er dan bovendien ook weinig wind is zullen ook de fijnstofconcentraties vermoedelijk hoger zijn.
De conclusie dat de autoloze zondag dan zorgt voor meer ipv minder
vervuiling is echter niet juist.
De situatie op de autoloze zondag (dus de situatie zonder verkeer) zou voor een correct wetenschappelijke
vergelijking immers moeten gebeuren met de situatie op dezelfde dag van het jaar, onder dezelfde meteo-omstandigheden
maar MET verkeer. Deze vergelijking is via metingen niet mogelijk. Dit zou eventueel wel kunnen met computermodellen.
Indien de concentraties hoger zouden zijn dan op een "gemiddelde" zondag dan geeft dit wel
aan dat, naast de emissies van het verkeer, ook de meteorologische omstandigheden een belangrijke factor zijn
in de luchtvervuilingsproblematiek.
Uit de metingen van de luchtvervuiling tijdens de autoloze zondag van de voorbije jaren kunnen
we het volgende concluderen:
- er is een belangrijke positieve impact op de concentraties van NO, NO2 en CO omdat de concentraties van deze
polluenten voornamelijk worden beïnvloed door lokale emissiebronnen. Omdat de
de belangrijkste (lokale) bron van luchtvervuiling in Brussel het wegverkeer is, zullen de emissies (uitstoot) van luchtvervuilende stoffen
tijdens een autoloze dag gevoelig dalen;
- er is een belangrijke impact op de (diesel)roetconcentraties; Dieselroet is de voor de gezondheid zeer
belangrijke component van fijn stof.
Een mooi voorbeeld hiervan vindt u in de volgende grafiek : klik
hier. Op de grafiek wordt het verloop getoond van de "Black Carbon (BC)" concentraties in Brussel
tijdens de autoloze zondag in 2009. BC is één specifieke component van fijn stof en is een maat voor
de hoeveelheid dieselroet in de lucht. In tegenstelling tot de PM10 concentraties (= PM10 bestaat
uit verschillende stoffen en is een maat voor de totale "massa" fijn stof kleiner dan 10 µm) dalen de BC concentraties van zodra het autoverkeer in Brussel
wordt verboden. De concentraties stijgen ook terug wanneer het verkeer terug wordt toegelaten;
- er is een beperkte impact op totale fijn stof concentraties (PM2.5 en PM10). Door de hoge fijnstofachtergrondconcentraties (veroorzaakt door emissies buiten de stad en het buitenland) is het
aandeel van de lokale fijn stof emissiebronnen in de totale fijn stof concentraties immers klein.
Bovendien hebben lokale maatregelen vooral impact op (diesel)roetfractie van het fijn stof.
Het aandeel van deze fractie in de totale fijn stof concentratie is echter beperkt,
zodat de daling van de totale fijnstofconcentraties van PM10 of PM2.5 beperkt zal zijn.
De impact van de autoloze zondag op de luchtvervuiling is dus niet altijd eenvoudig te bepalen. De gemeten concentraties
worden immers niet alleen bepaald door lokale uitstoot van het wegverkeer, maar ook door de meteorologische
omstandigheden en het transport van luchtvervuiling uit de omliggende steden, regio's en landen.
De zonneschijn en de temperatuur bijvoorbeeld zullen de ozonconcentraties beïnvloeden, de
verdunningsomstandigheden in de atmosfeer spelen een belangrijke rol in de concentraties
van NO2 (stikstofdioxide) en fijn stof (PM2.5 en PM10). Het is dus belangrijk rekening te houden
met deze factoren bij de interpretatie van de metingen.
Meer info over de luchtkwaliteit vindt u op de websites van IRCEL, VMM en het Leefmilieu Brussel